Dit artikel gaat over de infectieziekte feline infectieuze peritonitis (FIP). Een infectieziekte is een ziekte die de gastheer schade berokkent en wordt veroorzaakt door de aanwezigheid van 1 of meer micro-organismen (bacterie, virus, schimmel, prion). Wil je meer weten over andere infectieziekten bij de kat? Lees dan de artikelen over kattenziekte, niesziekte, rabiës, FIV, FeLV, Lyme en Toxoplasmose. Hieronder lees je meer over feline infectieuze peritonitis (FIP).

Definitie

Feline infectieuze peritonitis (FIP) is een ernstige infectie waarbij de buikvliezen van de kat ontstoken raken. Er zijn twee vormen: De natte acute vorm en de droge chronische vorm. FIP heeft in 100% van de gevallen een dodelijk beloop.

Oorzaak

FIP wordt veroorzaakt door een gemuteerde variant van het feline coronavirus (FeCoV). Dit virus is op zichzelf relatief onschuldig. Het komt in sommige kattenpopulaties zelfs bij 80% tot 90% van de katten voor. Besmette katten kunnen het virus uitscheiden via ontlasting, urine of speeksel. Dit kan door onbesmette katten via de neus of bek weer worden opgenomen. Het virus kan dus worden overgedragen door direct contact met andere dieren of indirect via de mens, kattenbak, voerbakjes of slaapplekjes.

Risico

Bij 1% tot 5% van de katten die ooit in aanraking zijn gekomen met het feline coronavirus (FeCoV) muteert het virus tot de ziekte FIP. Of het relatief onschuldige virus muteert hangt af van een aantal factoren, zoals de virusstam van het virus, de aanwezigheid van andere virusinfecties (FeLV, FIV) en de leeftijd van de kat (jonger dan 2 jaar en ouder dan 10 jaar). Ook stressvolle gebeurtenissen, zoals nieuwe katten, teveel katten, dracht, verhuizing, nieuwe eigenaar, verwaarlozing en mishandeling kunnen het risico op mutatie vergroten.

Symptomen

Besmetting met het feline coronavirus heeft als enige symptoom lichte diarree. Er is dus een grote kans dat het virus onopgemerkt blijft. Bij mutatie zullen de symptomen van FIP ontstaan. Er zijn twee vormen van FIP. De natte vorm van FIP is acuut en heeft een snel beloop. De droge vorm van FIP is chronisch en heeft een langzamer beloop. Algemene symptomen worden veroorzaakt door de ontstekingsverschijnselen van calor (warmte), dolor (pijn), rubor (roodheid), tumor (zwelling) en penuria (functieverlies). Symptomen zijn dan koorts, lusteloosheid, braken, diarree, slechte vacht, anorexie, gewichtsverlies en ascites (vocht in de buikholte). Bij de droge vorm kunnen ook organen worden aangedaan, zoals de lever, nieren, hersenen en ogen. Ontsteking in deze organen leveren specifieke symptomen op, zoals icterus (geelzucht) bij de lever, dyspneu ten gevolge van hydrothorax (vocht in de borstholte) en hypertensie bij de nieren, verlamming en epileptische aanvallen bij de hersenen en nystagmus bij de ogen.

Diagnose

De diagnose van FIP kan worden vermoed aan de hand van de anamnese van symptomen en het beloop. Er is geen bloedonderzoek dat de diagnose FIP met zekerheid kan stellen. Wel zijn er verschillende aanwijzingen in bloedonderzoek die vermoedens kunnen bevestigen, zoals antistoffen tegen het coronavirus, verhoging ontstekingseiwitten (gamma-globulines), anemie (bloedarmoede), lymfopenie (verlaging lymfocyten), hypoalbuminemie (verlaging albumine), verhoogde bilirubine, ALAT en ASAT (leverwaarden) en verhoogde ureum en kreatinine (nierwaarden). Alleen fluorescentiemicroscopie op door biopsie verkregen weefsel kan de diagnose met zekerheid bevestigen.

Behandeling

FIP heeft in 100% van de gevallen een dodelijk beloop. Er is tot nog toe geen behandeling voor FIP gevonden. Als er behandeling wordt gegeven, is deze palliatief van aard. Er wordt vooral aandacht besteed aan het zo prettig en rustig mogelijk laten overlijden van de kat.